Niets is dieper,
mysterieuzer, vruchtbaarder, duisterder, fascinerender dan een venster dat door
een kaars wordt verlicht.
Wat je in het
daglicht kunt zien, is altijd minder interessant dan wat zich achter een raam
afspeelt. In dat zwarte of verlichte gat leeft het leven, droomt het leven,
lijdt het leven.
Over de golvende daken
heen zie ik een niet meer zo jonge, reeds gerimpelde arme vrouw, die altijd
over iets heen zit gebogen en die nooit uitgaat. Uit haar gezicht, haar
kleding, haar gebaren, uit bijna niets heb ik het levensverhaal van deze vrouw,
of liever haar legende gereconstrueerd, en soms vertel ik die aan mezelf en ik
huil.
Als het een arme
oude man was geweest, zou ik ook zijn verhaal met evenveel gemak hebben
gereconstrueerd.
En als ik ga slapen, ben ik trots dat ik in andere
personen dan mijzelf heb geleefd en geleden.
Misschien zult u
zeggen: 'Ben je er zeker van dat die legende de ware is?' Maar wat doet de
werkelijkheid buiten mij er toe, als ze me geholpen heeft te leven, en te
voelen dat ik ben en wat ik ben.
Les Fenêtres
Celui qui regarde au dehors à travers une fenêtre ouverte, ne voit jamais autant de choses que celui qui regarde une fenêtre fermée.
Celui qui regarde au dehors à travers une fenêtre ouverte, ne voit jamais autant de choses que celui qui regarde une fenêtre fermée.
Il n'est
pas d'objet plus profond, plus mystérieux, plus fécond, plus ténébreux, plus
éblouissant qu'une fenêtre éclairée d'une chandelle.
Ce qu'on
peut voir au soleil est toujours moins intéressant que ce qui se passe derrière
une vitre. Dans ce trou noir ou lumineux vit la vie, rêve la vie, soufre la
vie.
Par-delà
des vagues de toits, j'aperçois une femme mûre, ridée déjà, pauvre, toujours
penchée sur quelque chose, et qui ne sort jamais. Avec son visage, avec son
vêtement, avec son geste, avec presque rien, j'ai refait l'histoire de cette
femme, ou plutôt sa légende, et quelquefois je me la raconte à moi-même en
pleurant.
Si c'eût été un pauvre vieux
homme, j'aurais refait la sienne tout aussi aisément.
Et je me couche, fier d'avoir
vécu et souffert dans d'autres que moi-même.
Peut-être me direz-vous: 'Es-tu sûr que cette légende
soit la vraie?'
Qu'importe ce que peut être la réalité placée hors de
moi, si elle m'a aidé à vivre, à sentir que je suis et ce que je suis?